Live Commerce là gì? Xu hướng bùng nổ trong thương mại điện tử hiện đại

Live Commerce (hay Live Shopping) đang định hình lại cách thức bán hàng trực tuyến, kết hợp trải nghiệm xem video phát sóng trực tiếp (livestream) với các chức năng của thương mại điện tử (TMĐT). Đây là hình thức cho phép người bán giới thiệu sản phẩm, tương tác thời gian thực, và khách hàng có thể chốt đơn ngay lập tức trong khi xem. Trong bài viết này, Woay sẽ cung cấp thông tin chi tiết về live commerce và lý giải một số yếu tố giúp một phiên livestream thành công. Xem ngay!

Live Commerce là gì?

Live Commerce (hay Live Shopping) là một phương thức bán hàng trực tuyến, kết hợp trải nghiệm xem video phát sóng trực tiếp (livestream) với chức năng của thương mại điện tử (TMĐT). Về cơ bản, đây là hình thức người bán giới thiệu sản phẩm và tương tác với khách hàng thông qua video thời gian thực.

Điểm cốt lõi của Live Commerce là khả năng cho phép người xem mua hàng ngay lập tức trong khi đang theo dõi buổi phát sóng. Khách hàng có thể vừa xem, vừa đặt câu hỏi cho người bán, đồng thời nhấp vào các liên kết hoặc gian hàng được tích hợp để chốt đơn hàng, tạo ra một trải nghiệm mua sắm liền mạch và mang tính giải trí cao.

Giới thiệu về live commerce

Sự phát triển của Live Commerce

Live Commerce bắt nguồn từ Trung Quốc, với sự ra mắt của Alibaba Taobao Live vào năm 2016. Hình thức này đã nhanh chóng chứng tỏ hiệu quả đáng kinh ngạc, tiêu biểu như việc Taobao Live ghi nhận tổng giá trị đơn hàng lên tới 7.5 tỷ USD chỉ trong 30 phút mở bán vào Lễ hội 11/11 năm 2020.

Từ thành công ban đầu đó, Live Commerce đã phát triển thành một xu hướng toàn cầu. Theo Coresight Research, doanh số Live Commerce toàn cầu đã tăng gần gấp ba lần, từ 60 tỷ USD vào năm 2019 lên 171 tỷ USD vào năm 2023. Các nghiên cứu dự báo thị trường này sẽ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) ấn tượng ở mức 21.2% trong giai đoạn 2024 - 2030.

Làn sóng này nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường châu Á, đặc biệt là khu vực Đông Nam Á, nơi nhận thức của người dùng về live shopping đã đạt mức 90%.

Tại Việt Nam, mặc dù hình thức livestream giới thiệu và bán hàng đã xuất hiện trên các nền tảng mạng xã hội từ khoảng 5 năm trước, Live Commerce chỉ thực sự bùng nổ mạnh mẽ trong khoảng một năm trở lại đây, gắn liền với sự ra đời của TikTok Shop. Hiện nay, đây được kỳ vọng là động cơ thúc đẩy sự bứt tốc của toàn ngành thương mại điện tử trong nước.

Lợi ích của Live Commerce đối với thương hiệu và khách hàng

Hình thức này mang lại những giá trị và lợi ích đáng kể cho cả doanh nghiệp (thương hiệu, nhà bán lẻ) và người tiêu dùng.

Đối với thương hiệu và doanh nghiệp

• Tăng trưởng doanh thu đột phá: Live Commerce được xem là một kênh bán hàng hiệu quả, có khả năng thúc đẩy doanh số và tạo ra sự tăng trưởng vượt bậc, đặc biệt trong các chiến dịch lớn.

• Gia tăng nhận diện thương hiệu và tiếp cận khách hàng: Hình thức này giúp thương hiệu mở rộng phạm vi tiếp cận đến tệp khách hàng tiềm năng rộng lớn, đặc biệt là trên các nền tảng có lượng người dùng cao như TikTok hay các sàn TMĐT.

• Thúc đẩy tỷ lệ chuyển đổi: Live Commerce rút ngắn tối đa hành trình mua sắm. Khách hàng có thể chuyển đổi từ việc xem nội dung sang thanh toán ngay lập tức, giúp tăng tỷ lệ chốt đơn hiệu quả.

• Tăng cường tương tác và xây dựng lòng tin: Việc tương tác, giải đáp thắc mắc của khách hàng theo thời gian thực giúp xây dựng mối quan hệ gần gũi và gia tăng lòng tin của người mua đối với sản phẩm và thương hiệu.

Live commerce giúp tăng trưởng doanh thu

Đối với Khách hàng: 

• Trải nghiệm mua sắm giải trí và đa chiều: Thay vì chỉ xem hình ảnh sản phẩm, người tiêu dùng được trải nghiệm một hình thức mua sắm kết hợp giữa thông tin (giới thiệu sản phẩm) và giải trí (nội dung livestream), đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của họ.

• Tương tác trực tiếp và hiểu rõ sản phẩm: Khách hàng có thể đặt câu hỏi và nhận được câu trả lời ngay lập tức từ người bán. Họ được xem sản phẩm một cách trực quan, thực tế, giúp đưa ra quyết định mua hàng tự tin hơn.

• Tiếp cận các ưu đãi độc quyền: Các phiên livestream thường đi kèm với nhiều ưu đãi hấp dẫn như flash sale, mã giảm giá đặc biệt, và các chương trình miễn phí vận chuyển chỉ dành riêng cho người xem LIVE, giúp họ mua được sản phẩm với giá tốt nhất.

Khách hàng nhận được nhiều ưu đãi độc quyền hơn từ live commerce

Các bước triển khai Live Commerce hiệu quả

Để áp dụng Live Commerce một cách có hệ thống và thành công, doanh nghiệp có thể thực hiện theo lộ trình 3 bước sau:

Bước 1: Xác định mục tiêu

Đây là bước lập kế hoạch nền tảng. Trước khi bắt đầu, thương hiệu cần xác định rõ mục tiêu của phiên live là gì. Mục tiêu có thể là:

• Tăng doanh số: Thúc đẩy bán hàng, giải phóng hàng tồn kho hoặc giới thiệu một deal đặc biệt.

• Gia tăng nhận diện: Giới thiệu sản phẩm mới, xây dựng hình ảnh thương hiệu.

• Tăng tương tác: Xây dựng cộng đồng, thu thập phản hồi của khách hàng và củng cố lòng tin.

Việc xác định rõ lý do giúp doanh nghiệp xây dựng kịch bản, lựa chọn sản phẩm và thông điệp truyền thông phù hợp.

Bước 2: Thử nghiệm, điều chỉnh nội dung livestream

Đây là giai đoạn "dò đá qua sông" hay thử nghiệm ban đầu. Doanh nghiệp bắt đầu triển khai các hình thức livestream cơ bản để làm quen với nền tảng và đo lường phản ứng của thị trường. Trong giai đoạn này, điều quan trọng là:

• Thử nghiệm nhiều loại nội dung, thời lượng phát sóng, và người dẫn (host) khác nhau.

• Theo dõi các chỉ số để đánh giá hiệu quả: số lượng người xem, lượt tương tác, tỷ lệ chốt đơn.

• Dựa trên dữ liệu thu thập được, nhanh chóng điều chỉnh kịch bản và chiến lược cho các phiên live tiếp theo để tìm ra công thức phù hợp nhất.

Bước 3: Biến Live Commerce thành hoạt động chính

Sau khi đã thử nghiệm thành công và tìm ra mô hình hiệu quả, doanh nghiệp cần tích hợp Live Commerce thành một hoạt động trọng tâm trong chiến lược kinh doanh online. Ở bước này, Live Commerce không còn là một thử nghiệm ngẫu hứng mà trở thành một kênh bán hàng và tiếp thị được đầu tư bài bản, có kế hoạch tổ chức đều đặn, ngân sách cụ thể và mục tiêu doanh thu rõ ràng, góp phần quan trọng vào sự tăng trưởng chung.

Sản phẩm và đối tượng khách hàng phù hợp với Live Commerce

Để một chiến dịch Live Commerce thành công, việc lựa chọn đúng sản phẩm và xác định chính xác tệp khách hàng mục tiêu là yếu tố then chốt. Không phải mọi sản phẩm đều phù hợp để livestream, và không phải mọi nhóm khách hàng đều hứng thú với hình thức này.

Đối tượng khách hàng mục tiêu

Live Commerce đặc biệt hiệu quả khi nhắm đến nhóm khách hàng trẻ. Các nền tảng đang thúc đẩy mạnh mẽ xu hướng này, ví dụ như TikTok, có phần đông người dùng thuộc thế hệ Gen Z và Millennials.

Đây chính là nhóm khách hàng lý tưởng của Live Commerce vì họ:

• Quen thuộc với công nghệ: Họ thành thạo việc sử dụng mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử.

• Ưa thích nội dung video: Họ có xu hướng tiêu thụ nội dung dạng video ngắn, có tính tương tác cao.

• Tìm kiếm trải nghiệm giải trí: Họ không chỉ mua hàng mà còn muốn được giải trí. Live Commerce đáp ứng tốt nhu cầu "Shoppertainment" (mua sắm kết hợp giải trí) này.

• Dễ bị ảnh hưởng: Họ dễ bị thu hút bởi các ưu đãi chớp nhoáng và có thói quen mua hàng theo gợi ý của KOC/KOL.

Đối tượng khách hàng là giới trẻ phù hợp với mô hình live commerce

Các nhóm sản phẩm phù hợp

Về cơ bản, Live Commerce phát huy hiệu quả nhất với các sản phẩm có thể được trình diễn, trải nghiệm hoặc giải thích một cách trực quan. Việc người bán trực tiếp mặc thử, thử màu son, hay trình diễn tính năng giúp khách hàng có cái nhìn thực tế và ra quyết định nhanh hơn.

Các ngành hàng sau đây thường gặt hái thành công nhất trên Live Commerce:

• Thời trang và phụ kiện: Cho phép người bán mặc thử, phối đồ, và giúp khách hàng thấy rõ chất liệu vải, đường may và phom dáng sản phẩm.

• Mỹ phẩm và làm đẹp: Lý tưởng để hướng dẫn trang điểm, thử các màu son/phấn, trình diễn kết cấu kem và tư vấn trực tiếp các bước chăm sóc da.

• Đồ gia dụng và điện tử: Giúp trình diễn các tính năng phức tạp, hướng dẫn sử dụng và chứng minh công dụng của sản phẩm (ví dụ: máy xay, nồi chiên không dầu).

• Thực phẩm: Đặc biệt hiệu quả với đồ ăn vặt, đặc sản. Người bán có thể ăn thử trực tiếp để mô tả hương vị và kích thích vị giác của người xem.

Những yếu tố tạo nên sự thành công của một phiên livestream

Một phiên Live Commerce bùng nổ doanh số không phải là kết quả của sự may mắn. Đó là sự kết hợp của nhiều yếu tố được chuẩn bị kỹ lưỡng. Dù bạn tự "cây nhà lá vườn" hay kết hợp với các KOC/KOL chuyên nghiệp, một phiên live thành công đều cần hội tụ đủ 5 yếu tố then chốt sau:

Nội dung

Đây là linh hồn của buổi live. Một kịch bản chỉ chăm chăm vào việc bán hàng sẽ rất nhàm chán và khó giữ chân người xem. Kịch bản livestream lý tưởng cần cân bằng giữa:

• Thông tin: Giới thiệu sản phẩm rõ ràng, giải đáp thắc mắc của khách hàng.

• Giải trí: Tạo không khí sôi động, lồng ghép các câu chuyện, minigame, hoặc bắt "trend" để người xem cảm thấy thư giãn.

• Tính tương tác: Liên tục kêu gọi người xem bình luận, chia sẻ, và đặt câu hỏi để tạo cảm giác được kết nối.

Người livestream (KOL/KOC/Host)

Người dẫn dắt là cầu nối trực tiếp giữa thương hiệu và khách hàng. Một host livestream thành công không chỉ cần ngoại hình ưa nhìn hay danh tiếng, mà quan trọng hơn là:

• Phù hợp với sản phẩm: Một KOC chuyên về review đồ công nghệ sẽ khó bán mỹ phẩm và ngược lại.

• Khả năng tương tác: Phải nhanh nhạy, hoạt ngôn, xử lý tình huống tốt và tạo được thiện cảm.

• Tạo sự tin cậy: Có kiến thức về sản phẩm và đưa ra những đánh giá chân thực, giúp người xem tin tưởng và ra quyết định mua hàng.

Host livetream, KOC/KOL nên là người có danh tiếng tốt và đáng tin cậy

Sản phẩm và ưu đãi

Người xem ở lại một phiên live vì nội dung, nhưng họ chốt đơn vì sản phẩm và ưu đãi.

• Sản phẩm chất lượng: Đây là yếu tố cốt lõi. Sản phẩm tốt sẽ giúp bạn có doanh thu bền vững và tăng tỷ lệ khách hàng quay lại.

• "Deal hot" độc quyền: Live Commerce là một "cuộc chiến về giá". Bạn cần có những ưu đãi hấp dẫn (giảm giá sâu, quà tặng, flash sale, miễn phí vận chuyển) và đặc biệt là chỉ có trong phiên live đó để tạo sự cấp bách, thúc đẩy khách hàng chốt đơn ngay lập tức.

Công nghệ và nền tảng

Trải nghiệm mua sắm của khách hàng phải mượt mà. Sẽ thật thảm họa nếu livestream bị giật, lag, hoặc khách hàng không biết cách thêm sản phẩm vào giỏ hàng. Vì vậy, cần đảm bảo:

• Nền tảng phù hợp: Lựa chọn nền tảng mà tệp khách hàng của bạn tập trung đông nhất (ví dụ: TikTok Shop, Shopee Live, Lazada Live...).

• Kỹ thuật ổn định: Đường truyền Internet tốc độ cao, âm thanh rõ ràng, ánh sáng tốt là những yêu cầu cơ bản bắt buộc phải có.

Marketing

Một phiên live dù chuẩn bị tốt đến đâu cũng sẽ thất bại nếu không có ai xem. Hoạt động marketing cần được triển khai bài bản ở cả 3 giai đoạn:

• Trước Live: Thông báo về thời gian, nội dung và các "deal khủng" sẽ xuất hiện. Sử dụng quảng cáo đa kênh (Facebook, email, thông báo trên app) để thu hút người xem đặt lịch hẹn.

• Trong Live: Sử dụng các công cụ quảng cáo của nền tảng (ví dụ: Shop Ads) để tăng lượt tiếp cận cho phiên live đang diễn ra, thu hút thêm người xem mới.

• Sau Live: Chăm sóc các khách hàng đã chốt đơn, đồng thời có thể đăng lại các đoạn "highlight" của buổi live để tiếp tục bán hàng hoặc quảng bá cho phiên live tiếp theo.

Ứng dụng Gamification trong Live Commerce để tăng tương tác

Để biến một phiên livestream bán hàng từ thụ động sang chủ động, "Gamification" (Trò chơi hóa) là một chiến lược vô cùng hiệu quả. Đây là việc ứng dụng các kỹ thuật và yếu tố đặc trưng của trò chơi vào buổi live, chẳng hạn như cơ chế đua top, tặng quà, vòng quay may mắn, điểm thưởng, hay trao huy hiệu.

Mục tiêu chính là kích thích khách hàng tham gia tương tác liên tục thông qua các hành động như bình luận, chia sẻ, hoặc chốt đơn hàng ngay tại chỗ.

Các hình thức Gamification phổ biến đang được áp dụng trong Live Commerce bao gồm:

• Minigame tặng quà ngẫu nhiên: Đây là hình thức phổ biến nhất, khuyến khích người xem bình luận theo cú pháp, chia sẻ phiên live, hoặc đặt hàng để có cơ hội nhận quà. Cách này giúp tăng vọt lượt xem, lượt chia sẻ và duy trì tương tác trực tiếp xuyên suốt buổi live.

• Hiệu ứng "Chim mồi" (Social Proof): Việc liên tục hiển thị các đơn hàng mới vừa được chốt ngay trên màn hình livestream sẽ tạo ra tâm lý đám đông, kích thích hành vi mua hàng của những người xem khác.

• Cơ chế thăng hạng: Xây dựng hệ thống tính điểm, thăng cấp bậc hoặc trao huy hiệu cho những khách hàng tương tác nhiều, mua hàng giá trị cao. Điều này tạo động lực cạnh tranh và mục tiêu rõ ràng để khách hàng tích cực tham gia hơn.

• Tạo sự hứng thú và cấp bách: Sử dụng các cơ chế như vòng quay may mắn, cào số trúng thưởng, hay đồng hồ đếm ngược cho một "deal" sắp kết thúc. Những yếu tố này tạo ra sự tò mò, hứng thú và thúc đẩy người xem phải hành động nhanh chóng.

Kết luận

Live Commerce đã chứng minh là một kênh bán hàng chủ lực trong kỷ nguyên thương mại điện tử hiện đại, không chỉ là một xu hướng nhất thời. Hình thức này mang lại lợi ích vượt trội về doanh thu cho thương hiệu và cung cấp trải nghiệm mua sắm giải trí, tương tác cao cho khách hàng. Để thành công, doanh nghiệp cần chuẩn bị kỹ lưỡng từ nội dung, người livestream, sản phẩm ưu đãi, nền tảng kỹ thuật và chiến lược marketing. Đặc biệt, việc ứng dụng Gamification là chìa khóa để tối ưu hóa tương tác và thúc đẩy hành vi chốt đơn. Khám phá giải pháp gamification marketing tại Woay ngay hôm nay!